Novembar, ali i period jeseni uopće, uz maj/proljeće, su periodi u godini kada se posebna pažnja pridaje sistematskoj deratizaciji.
Veoma je bitno da građani, vlasnici privatnih posjeda, kućni savjeti zgrada, ali i poslodavci u pravnim subjektima shvate i prihvate da, osim što je zakonska obaveza, sistematska deratizacija je znatno više od “bacanja otrova”, te da neurađena ili loše urađena deratizacija predstavlja ozbiljnu zdravstvenu prijetnju za sve građane, ističu iz Instituta za zdravlje i sigurnost hrane Zenica.
Za obavljanje ovih poslova, izrađuje se operativni plan obavezne preventivne sistemske deratizacije, obavlja se nadzor nad provođenjem, kontrolira i ponavlja provedena DDD (dezinfekcija, dezinsekcija, deratizacija) usluga, obavlja se računarska obrada i arhiviranje podataka, vodi se evidencija o skladištenju i upotrebi otrova.
Preuzimanje rizika po zdravlje
Za svako fizičko ili pravno lice neophodno je da znate – obavezno birajte i insistirajte da vam ove poslove rade isključivo firme koje zadovoljavaju sve uvjete u pogledu stručne spreme zaposlenika, tehničke opremljenosti, skladištenja i drugih uvjeta ustanove, privrednog društva odnosno fizičke osobe koja obavlja te poslove.
Provođenje preventivne sistematske deratizacije – proljetna i jesenja faza je obaveza. Uzimajući u obzir vremenske prilike, značajan pad temperatura u kratkom vremenskom intervalu, sve je učestalija pojava glodara u zatvorenim prostorima.
Iz navedenog razloga je jako važno da se preventivna sistematska deratizacija sprovede na stručan i kvalitetan način, a odgovornost nije samo na onom ko provodi deratizaciju, nego i građanima i pravnim subjektima gdje se provodi deratizacija. Stručnjaci INZ-a pojašnjavaju i zašto.
Ukoliko se navedene aktivnosti provode neplanski i sporadično, u konačnici one ne rješavaju problem glodara, čime se ne ostvaruje potreban preventivni efekat zaštite. Veoma je bitno da svi građani razumiju, da svojim pravom izbora pružatelja usluge preventivne deratizacije, te načina na koji se ona provede preuzimate i rizik urađenog posla, odnosno posljedica koje mogu nastati, ukoliko te usluge budu urađene fiktivno, djelimično ili na nepropisan način.
Neophodno je da se ovom važnom poslu pristupi na maksimalno ozbiljan, profesionalan i korektan način, te da profit, dobit i sticanje materijalne koristi, kako izvođača radova, tako i korisnika usluga, ne smije biti priritet u odnosu na svrhu obavljanja deratizacije – a to je zaštita zdravlja stanovništva i sprečavanje pojave i širenja zaraznih bolesti čiji su prenosioci glodari. Zdravlje stanovništva mora biti “nulti prioritet” u ovoj djelatnosti.
Deratizacijom se štetnim vrstama glodara sprečava ulaženje, zadržavanje, hranjenje i razmnožavanje, odnosno reducira broj ili onemogućava prisustvo štetnih glodara u stambenim i poslovnim prostorima, njihovoj okolini kao i drugim prostorima, mjestima boravka ljudi i vršenja proizvodno prodajnih djelatnosti.
Samo potpuna deratizacija pomaže
Zato deratizacija nije samo “bacanje otrova”, navode iz Instituta za zdravlje i sigurnost hrane Zenica, jer taj postupak treba da sadrži monitoring trenutnog stanja i moguće prisutnosti štetočina i nametnika u objektu, pripremu detaljnog plana, programa i načina izvođenja DDD mjera, obrazloženje javno – zdravstvenog značaja provođenja DDD mjera, dostavljanje sigurnosno tehničke liste i specifikacije (STL) sredstava koja se koriste sa informacijama o sastavu i dužini djelovanja, mjerama i sredstvima za sprečavanje trovanja, simptomima trovanja i načinu pružanja prve pomoći u slučaju trovanja, kao i upoznavanje klijenta sa dužinom trajanja izvođenja postupka i rokovima obavljanja preventivnih, kurativnih i korektivnih mjera i drugih informacija vezanih za provođenje DDD mjera, te evaluaciju učinkovitosti provedenih DDD mjera.
Akcija deratizacije se provodi postavljanjem trovne mase na javne površine, obale rijeka, u kanalizacione šahtove, zajedničke prostorije stambenih zgrada, deponije čvrstih otpadaka, ugostiteljske, trgovačke, skladišne i privredne objekte, obrazovne i zdravstvene ustanove, vjerske i druge javne objekte, savremenim i efikasnim sredstvima za uništavanje glodara.
Postavljeni mamci u zatvorenim prostorima moraju biti označeni sa oznakom OTROV, a područja na kojima je otrov izložen moraju biti označena uz obavezno vodjenje evidencije, te upozorenjima građanstvu da otrove ne diraju i ne pomjeraju sa postavljenih lokacija.
Ukoliko se sve navedene aktivnosti provedu u skladu sa zakonom, propisima, planovima i dobrom praksom može se očekivati da deratizacija bude uspješna, a broj i prisustvo glodara u okruženju pod kontrolom i na biološki prihvatljivom nivou, što znači i direktno zdravije životno okruženje.
Institut za zdravlje i sigurnost hrane Zenica
